In de praktijk bestaat vaak veel onduidelijkheid omtrent de vraag welke personen precies naar elkaar toe een onderhoudsplicht hebben, en voor welke duur. In dit artikel worden kort de belangrijkste punten omtrent de levensonderhoudsplicht voor u op een rijtje gezet.
Levensonderhoudsplicht echtgenoten en geregistreerde partners
Volgens de wet zijn echtgenoten en geregistreerde partners verplicht elkaar ‘het nodige te verschaffen.’ Hiermee wordt bedoeld dat zij verplicht zij om voor elkaar te zorgen en elkaar financieel te onderhouden. Hieromtrent kunnen echtgenoten / geregistreerde partners wel andere afspraken maken in huwelijkse voorwaarden / partnerschapsvoorwaarden.
Na beëindiging van het huwelijk of het geregistreerde partnerschap stopt deze onderhoudsplicht niet zonder meer. Indien een ex-echtgenoot / ex-partner bij de rechter kan aantonen dat hij of zij niet kan voorzien in haar eigen levensonderhoud kan de rechter de andere ex-echtgenoot / ex-partner opdragen om levensonderhoud te verstrekken. Dit wordt partneralimentatie genoemd. Hierbij wordt wel gekeken naar de financiële mogelijkheden van deze ex-echtgenoot / ex-partner en naar niet-financiële aspecten, zoals de duur van de relatie enzovoorts. Deze partneralimentatie houdt in principe wel op wanneer de ex die niet kon voorzien in zijn of haar levensonderhoud opnieuw trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen met een ander.
Met betrekking tot de partneralimentatie kunnen partijen ook wat anders overeenkomen in een zogeheten partneralimentatieovereenkomst.
Levensonderhoudsplicht wettelijke ouders, biologische ouders en stiefouders
De wet verplicht ouders om financiële middelen ter beschikking te stellen voor de verzorging en opvoeding van hun kinderen. Deze alimentatieverplichting geldt sowieso totdat het kind 18 jaar is geworden. Deze alimentatieverplichting wordt vervolgens voortgezet totdat het kind 21 jaar is geworden met betrekking tot kosten van levensonderhoud en studie.
Verder kunnen ouders met kinderen naar wie zij een onderhoudsplicht hebben niet ‘zomaar’ uit elkaar gaan. Zij moeten een zogeheten ouderschapsplan opstellen waarin zij ook financiële afspraken maken over de verzorging en opvoeding van de kinderen en de kosten die hierbij om de hoek komen kijken.
Ook stiefouders zijn op grond van de wet verplicht om levensonderhoud te verstrekken aan hun stiefkinderen. Deze plicht geldt wel alleen gedurende het huwelijk / geregistreerde partnerschap en niet nog na verbreking van de relatie.
Ook is het mogelijk dat de biologische vader van het kind, ook al heeft hij het kind niet erkend (en is hij daardoor niet de wettelijke vader van het kind), verplicht is tot het verstrekken van levensonderhoud. De moeder van het kind moet dan naar de rechter stappen en de rechter verzoeken om deze levensonderhoudsplicht op te dragen aan de biologische vader.
Deze verplichting kan zich niet uitstrekken tot de biologische vader die slechts een donor (bekend of onbekend) is.
Welke uitgaven vallen onder levensonderhoud voor kinderen?
Het begrip levensonderhoud is breed. Hieronder vallen allerlei verschillende uitgaven. Het gaat hierbij niet alleen om geld, maar ook om goederen. Over het algemeen gaat het hierbij om uitgaven die behoren tot het normale leefpatroon van een kind. Denk hierbij aan kleding kosten, huisvestingskosten, studiekosten (collegegeld, geld voor boeken etc.), zakgeld, vakantiegeld etc.