1 | Inleiding schadevergoeding
Iedereen komt er vroeg of laat mee in aanraking: schade. Soms door toedoen van een ander, soms door iets dat is afgesproken en niet wordt nagekomen. Maar wanneer heeft u eigenlijk recht op een schadevergoeding? De Nederlandse wet biedt twee belangrijke routes om die schade te verhalen: via een contract (wanprestatie) of zonder contract (onrechtmatige daad). Hieronder zal het uitgelegd worden hoe beide situaties juridisch werken.

2 | Schadevergoeding bij contractbreuk (wanprestatie) – Artikel 6:74 BW

Wanneer u een overeenkomst sluit, spreekt u iets af: bijvoorbeeld een aankoop, een dienst of een werkafspraak. Als één van de partijen zich niet aan die afspraak houdt, dan spreken we van een tekortkoming, ofwel wanprestatie.

Volgens artikel 6:74 Burgerlijk Wetboek moet degene die zijn verplichting niet nakomt, de schade vergoeden die daardoor ontstaat. Bijvoorbeeld: u huurt een busje voor een verhuizing, maar het komt nooit opdagen. U moet op het laatste moment een duurdere vervanger huren. Die extra kosten kunnen voor vergoeding in aanmerking komen.

Maar: niet elke contractbreuk leidt automatisch tot schadevergoeding. Vandaar geldt: de tekortkoming moet aan de ander toe te rekenen zijn. Is er sprake van overmacht (zoals ziekte of overheidsmaatregelen), dan hoeft de schade soms niet vergoed te worden. De fout moet dus redelijkerwijs voor rekening van de ander komen.

Daarnaast is het belangrijk dat u moet kunnen aantonen:

• dat u schade hebt geleden;
• dat deze schade direct komt door de contractbreuk.

Soms moet u de ander eerst de kans geven om alsnog na te komen, bijvoorbeeld door een herinnering of ingebrekestelling te sturen. Als die kans niet wordt benut, kunt u schadevergoeding eisen of zelfs de overeenkomst ontbinden.

3 | Schadevergoeding zonder contract (onrechtmatige daad) – Artikel 6:162 BW

Ook zonder afspraak kunt u schade lijden door toedoen van een ander. Denk aan iemand die tegen uw auto botst, of een buurman die uw tuin beschadigt. In zulke gevallen kunt u een schadevergoeding eisen op basis van onrechtmatige daad, geregeld in artikel 6:162 BW.

Een onrechtmatige daad is gedrag dat in strijd is met de wet, een maatschappelijke norm of iemands recht. De veroorzaker moet daarbij schuld hebben, of in elk geval verantwoordelijk zijn voor wat er is gebeurd.

Voor een succesvolle claim moet u aantonen:

• dat het gedrag onrechtmatig was;
• dat u schade heeft geleden;
• dat er een duidelijk verband is tussen het gedrag en uw schade.

Een voorbeeld: iemand laat vanaf een balkon een bloempot vallen op uw fiets. Dat is onzorgvuldig en levert dus een onrechtmatige daad op. U kunt dan een vergoeding eisen voor de schade aan uw fiets.

4 | Belangrijke aandachtspunten en benodigde stappen om actie te ondernemen

Of het nu gaat om contractbreuk of een onrechtmatige daad, de eerste stap is meestal: aanspreken van de veroorzaker. Leg uit wat er is gebeurd, welke schade u heeft geleden en dat u een vergoeding wilt. Het helpt als u dit op papier zet, bijvoorbeeld per brief of e-mail.

Komt u er samen niet uit, dan kunt u naar de rechter stappen. Die zal kijken of aan de voorwaarden is voldaan en hoeveel schadevergoeding u eventueel krijgt.

U moet altijd goed kunnen onderbouwen:

• Wat er is gebeurd;
• Wat uw schade is;
• Waarom de ander daarvoor verantwoordelijk is.

Vandaar is het slim om bewijs te verzamelen: e-mails, foto’s, facturen of getuigen. Ook moet u op tijd actie ondernemen. In beide gevallen geldt meestal een verjaringstermijn van vijf jaar vanaf het moment dat u weet van de schade en wie de veroorzaker is.

5 | Conclusie

Heeft u schade door iemand anders? Dan kunt u die vaak vergoed krijgen. Ging het om een afspraak die niet is nagekomen? Dan kunt u een beroep doen op artikel 6:74 BW. Was er geen contract, maar wel fout gedrag? Dan biedt artikel 6:162 BW uitkomst. In beide gevallen geldt: hoe beter u uw situatie kunt aantonen, hoe sterker u staat.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? De Rechtswinkel Rotterdam is telefonisch bereikbaar op maandag en donderdag om 13:30-17:30 en op dinsdag, woensdag en vrijdag om 8:30-12:30