Wat is gezag? Wanneer heeft u (automatisch) gezag over een kind? Als u geen gezag heeft, kunt u dit aanvragen? Wat gebeurt er met het gezag na scheiding of overlijden? In dit artikel worden deze vragen kort voor u beantwoord!

Wat houdt gezag in?

Minderjarige kinderen (tot 18 jaar) staan onder gezag. Naar Nederlands recht kunnen maximaal twee personen gezag hebben over een kind. In de hoofdregel kunnen alleen volwassenen gezag hebben over een kind. Hierop bestaat wel een uitzondering: een minderjarige moeder van 16 of 17 jaar kan bij de rechter om een zogeheten ‘meerderjarigheidsverklaring’ verzoeken, zodat zij alsnog gezag kan krijgen over haar kind.

Op de persoon die het gezag over een kind uitoefent, rusten de volgende taken en verantwoordelijkheden:

1. De verzorging en opvoeding van het kind;
2. Verplichting tot onderhoud van het kind: kosten voor de verzorging en opvoeding dragen voor een kind tot 18 jaar en voor een kind tussen de 18-21 jaar moet u de kosten van levensonderhoud en studie betalen.
3. Het beheren van het vermogen van het kind, oftewel: zijn geld en spullen.
4. Juridische / wettelijke vertegenwoordiger van het kind.

(Automatisch) gezag over een kind:

1. Huwelijk of geregistreerd partnerschap? Kinderen die worden geboren binnen het huwelijk of geregistreerde partnerschap van twee personen staan automatisch onder gezag van de twee echtgenoten/geregistreerde partners.
2. Adoptie? Personen die ouder worden van een kind door middel van adoptie hebben automatisch gezag over het kind.

Let op! Is er geen sprake van een huwelijk of geregistreerd partnerschap waarbinnen een kind wordt geboren, staat het kind bij de geboorte automatisch slechts onder het gezag van de moeder, oftewel: de vrouw uit wie het kind is geboren. Is er dus geen sprake van een huwelijk of geregistreerd partnerschap, dan is alleen erkenning van het kind onvoldoende om gezag te krijgen: het kind staat alleen onder het gezag van de moeder en gezamenlijk gezag moet bij de rechter worden aangevraagd. Voor deze procedure heeft u geen advocaat nodig.

Gezag na scheiding of overlijden:

Na scheiding loopt gezamenlijk gezag van ouders door. Dit is de hoofdregel, maar als er omstandigheden zijn die daartoe aanleiding geven, kan de rechter het gezag ook aan slechts één van de twee ouders toekennen. Hier moet wel om worden verzocht bij de rechtbank.

Indien twee ouders gezamenlijk het gezag over een kind hebben, en één van de twee overlijdt, krijgt de andere overlevende ouder het gezag.
Heeft slechts één van de ouders het gezag over een kind, dan zal de rechter bepalen of de andere ouder het gezag krijgt of iemand anders.