Een dagvaarding is een gedingstuk van de eiser aan de gedaagde, waarin de gedaagde wordt opgeroepen om op een bepaalde dag en tijdstip voor de rechter te verschijnen. Maar hoe verloopt zo’n dagvaardingsprocedure precies? Hieronder vind je de stappen van een dagvaardingsprocedure.
Stap 1: Het betekenen van de dagvaarding
Een dagvaarding mag alleen bezorgd worden door een gerechtsdeurwaarder. Betekenen is de correcte benaming voor het uitreiken/bezorgen van een dagvaarding. Dit kan aan de persoon voor wie het bestemd is (gedaagde), aan een huisgenoot of aan een andere persoon die zich op de woonplaats van de gedaagde bevindt en het aannemelijk is dat deze persoon de dagvaarding aan de gedaagde zal geven (artikel 46 lid 1 Rv). Indien dit niet mogelijk is, kan de deurwaarder de dagvaarding in een gesloten envelop achterlaten (art. 47 Rv). Vanaf de dag dat de deurwaarder de dagvaarding heeft betekent is de zaak aanhangig.
Stap 2: Inschrijven op de rol
De rol is het register van de zaken die bij de rechtbank aanhangig zijn. Hierin wordt alles administratief bijgehouden wat er op de rolzitting (zitting die in de dagvaarding wordt genoemd) is gebeurd. De advocaat van de eiser dient de zaak op de rol in te schrijven.
Stap 3: Griffierecht eiser
Op de eerste roldatum (datum van de zitting) dient de eiser een bedrag te betalen aan de rechtbank, dit heet het griffierecht. Dit bedrag moet binnen vier werken na de eerste roldatum bijgeschreven zijn op de rekening van de rechtbank (art. 127a lid 1 Rv). Als dit bedrag niet tijdig wordt betaald, dan vraagt de rechter aan de eiser waarom hij niet op tijd betaald heeft. Wordt er nog steeds niet betaald, dan komt er een einde aan de procedure en veroordeeld de rechter de eiser in de kosten (lid 2).
Stap 4: Verschijning van de gedaagde
Ook als de gedaagde verschijnt op de procedure, is hij een griffierecht verschuldigd aan de rechtbank. Als hij dit niet tijdig heeft voldaan, zal de procedure verder verlopen alsof de gedaagde niet is verschenen (art. 128 lid 6 Rv).
Aanvulling: Niet-verschijning van de gedaagde
Als de gedaagde niet in de procedure verschijnt (dat er geen advocaat zich gesteld heeft), zal de rechter checken of aan de dagvaarding aan alle eisen voldoet. Als dat het geval is, dan verleend de rechter verstek. Dit betekent dat de procedure zonder de gedaagde zal worden voortgezet. De eis van de eiser zal dan vrijwel altijd worden toegewezen door de rechter.
Stap 5: Conclusie van antwoord
Eerst krijgt de gedaagde de gelegenheid bij schriftelijke verweerstuk te reageren op de dagvaarding(art. 128 lid 2 Rv). Dit noemen we: de conclusie van antwoord. De conclusie van antwoord is het processtuk van de gedaagde waarmee hij reageert op de dagvaarding. In het conclusie van antwoord kan de gedaagde ook een tegeneis instellen tegen de eiser, dit noemen we de eis in reconventie.
Aanvulling: Incident
Soms kan de gedaagde vooraf, voordat hij ingaat op de stellingen van de eiser uit de dagvaarding, een kwestie willen voorleggen aan de rechter, een incident. Bijvoorbeeld om iemand in vrijwaring (geld betaald bij verlies gedaagde) op te roepen of een derde partij te betrekken door interventie (voeging of tussenkomst).
Stap 6: Mondelinge behandeling
De mondelinge behandeling, ofwel comparitie van partijen, kan de rechter vragen stellen en kunnen partijen hun antwoorden mondeling toelichten.
Stap 7: Vonnis
Een vonnis is de beslissing van de rechter. De rechter kan een eindvonnis of tussenvonnis wijzen. Bij een tussenvonnis zal het geding nog door blijven lopen, bijvoorbeeld omdat de rechter om nader bewijs vraagt voor een stelling aan een partij. Bij een eindvonnis komt het geding tot een einde.