Mag je worden verplicht om te werken tijdens de feestdagen?

RedactieArbeidsrecht

Het is weer bijna zover: de kerstdagen staan voor de deur. Voor velen zijn dit fijne dagen om met de familie door te brengen en bijvoorbeeld uit eten te gaan. Met dit laatste is ook meteen de keerzijde van de feestdagen aangestipt; mensen zullen uw eten klaar moeten maken en uw drankjes moeten serveren. Het werken hoeft niet tot problemen te leiden, maar het kan zo zijn dat uw werkgever u verplicht om tijdens kerst arbeid te verrichten. Is dit toegestaan? Zo ja, heeft u hierbij recht op een toeslag? Deze vragen zullen in dit artikel beantwoord worden.

Verplicht werken?

U bent niet automatisch vrij tijdens dagen als Kerstmis en Pasen. Tevens is er in de wet geen regeling omtrent werken met feestdagen opgenomen. Dit zorgt ervoor dat u als werknemer niet af kunt dwingen dat u dan verlof heeft. In de arbeidsovereenkomst of in de cao staan de afspraken ten aanzien van dit onderwerp. Is dit niet het geval, dan zullen werkgever en werknemer onderling afspraken moeten maken over het al dan niet werken. U kunt desalniettemin vrij vragen, en dit moet de werkgever in principe honoreren. Hij kan dit op één grond weigeren, namelijk wanneer het bedrijfsbelang tegenover het vrij vragen staat. In deze periode zullen meerdere werknemers een paar dagen naar het buitenland willen, waardoor de werkgever verlegen kan zitten wat betreft zijn werknemers. Alleen in zo’n situatie kan hij een verlof weigeren. Het is desondanks wel raadzaam voor de werkgever om naar de persoonlijke omstandigheden van zijn personeel te kijken. Hierbij valt te denken aan mensen die vanuit religieus oogpunt niet mogen werken tijdens de feestdagen.

Recht op toeslag?

Als u moet werken, betekent dat niet onmiddellijk dat u recht heeft op een extra vergoeding. In de praktijk komt het wel vaak voor dat werknemers een toeslag ontvangen. Indien u daarop recht heeft, zal dat percentage zijn opgenomen in uw contract of in de cao. Stel voor dat we specifiek kijken naar de al eerder aangehaalde horeca. In deze branche is de cao horeca van toepassing. Hierin is een regeling opgenomen met betrekking tot de feestdagen. Indien deze collectieve overeenkomst gebruikt wordt voor jouw contract, dan kan je mogelijk recht hebben op een compensatie. Hiervoor zijn wel een tweetal vereisten:

1. Het moet gaan om een erkende feestdag: onder dit begrip vallen nieuwjaarsdag, eerste en tweede paasdag, Koningsdag, Hemelvaartsdag, eerste en tweede pinksterdag en eerste en tweede kerstdag.

2. U moet een vakkracht zijn in de horeca. U wordt als zodanig beschouwd indien u 1976 ervaringsuren heeft opgedaan in dezelfde functie. Indien de horeca voor u een bijverdienste is, zal het lastig worden om in aanmerking te komen voor deze feestdagencompensatie.

Indien u voldoet aan deze criteria, dan kunt u aanspraak maken op deze regeling. De toeslag bestaat uit elk feitelijk gewerkt uur op een feestdag, met uitloop van de dienst na twaalf uur ’s avonds. Voor ieder uur ontvangt u één uur vervangende doorbetaalde vrije tijd. Wanneer u dus acht uur arbeid verricht heeft tijdens tweede kerstdag, ontvangt u acht extra vrije uren.