Wanneer een naaste overlijdt komt er in een korte tijd veel op u af. In deze lastige en emotionele periode zal er veel moeten worden geregeld. Hoe zit het precies met de erfenis?
Erfenis door de wet en een erfenis door een testament
Wanneer een overledene een testament heeft vastgelegd bij de notaris dan wordt de erfenis zo verdeeld als bepaald in het testament. Twijfelt u of de overledene een testament heeft? Dan kunt u het Centraal Testament Register in Den Haag raadplegen. Zij kunnen u vertellen of de overledene een testament heeft laten opmaken en registreren bij de notaris.
Wanneer er geen testament is opgemaakt, dan zal de erfenis worden verdeeld op de manier die de wet voorschrijft. De volgorde van erven is als volgt:
- Een echtgenoot of echtgenote, een geregistreerd partner en kinderen van de overledene
- Ouders, broers en zussen van de overledene
- Grootouders van de overledene
- Overgrootouders van de overledene
De wet schrijft voor dat er eerst in de eerste groep wordt gekeken, wanneer daar geen erfgenaam is wordt er in de volgende groep gekeken of er een erfgenaam is. Het is dus niet mogelijk om een erfgenaam via de wet in de 3e groep te hebben, wanneer er een erfgenaam in de 2e groep is. Wanneer er geen enkele erfgenaam is in alle groepen, dan zal de erfenis naar de Staat der Nederlanden gaan.
Aanvaarden of afwijzen van een erfenis?
Allereerst kan een erfenis zuiver worden aanvaard. Dit houdt in dat u alle goederen en schulden krijgt van de overledene. Een verklaring voor bijvoorbeeld de rechtbank is hiervoor mogelijk, maar niet verplicht. Wanneer u de bezittingen van de overledene opruimt, dan zal dit als aanvaarding voor de wet gelden. Zuiver aanvaarden kan risicovol zijn wanneer de overledene meer schulden dan bezittingen blijkt te hebben, u bent dan met uw eigen privévermogen ook verantwoordelijk voor de schulden van de overledene. Per 1 september 2016 is de wetgeving hiervoor aangepast en zult u beter zijn beschermd.
U kunt een erfenis ook beneficiair aanvaarden, dan bent u niet aansprakelijk in het geval dat er schulden naar boven komen die de waarde van de overige bezittingen overstijgen. Dit wordt ook wel het aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving genoemd. Dit houdt echter wel in dat u niets van de bezittingen mag hebben, totdat alle schulden daadwerkelijk zijn betaald. Voor minderjarigen is het verplicht om een erfenis beneficiair te aanvaarden.
Tot slot rest nog de verwerping van de erfenis. U ontloopt dan alle verantwoordelijkheid voor eventuele schulden, maar u heeft dan ook geen recht op de bezittingen.
U bent erfgenaam, wat nu?
Wanneer u een erfgenaam bent dan heeft u de taak om de nalatenschap te verdelen. Dit kan natuurlijk goed gaan, maar door alle emotie kan er natuurlijk een geschil met andere familieleden ontstaan. In dat geval bestaat er de mogelijkheid om naar de kantonrechter te stappen, de rechter zal dan zorg dragen voor de verdeling van de nalatenschap.