Scheiden en kinderen

RedactiePersonen-, familie- en erfrecht

Wat gebeurt er met het gezag over mijn kinderen na mijn scheiding?

Na uw scheiding houdt u beiden het ouderlijk gezag over uw kinderen. Dit geldt ook bij het beëindigen van het geregistreerd partnerschap als de man het kind heeft erkend. U blijft beiden verantwoordelijk voor de opvoeding en verzorging van uw kinderen.

Ouderlijk gezag na de scheiding

Als uw kind tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap is geboren, krijgt u bij scheiding in principe gezamenlijk gezag. Wilt u geen geen gezamenlijk ouderlijk gezag meer? Dan kunt u de rechter vragen het gezag aan 1 ouder toe te wijzen. De rechter bepaalt wie van u het gezag krijgt.

Heeft u meer kinderen, dan bepaalt de rechter voor ieder kind apart wie het ouderlijk gezag krijgt. Een kind van 12 jaar of ouder kan de rechter vragen of een van de ouders het gezag kan krijgen. Ook heeft deze ouder een onderhoudsplicht tot het kind 21 jaar wordt.

Mening van kinderen bij vaststellen van het gezag

Bij de vaststelling van het gezag moeten kinderen vanaf 12 jaar om hun mening worden gevraagd. Bij jongere kinderen is dit niet verplicht. Kinderen ouder dan 12 jaar ontvangen automatisch bericht van de rechtbank als de ouders de scheiding aanvragen. Hierin staat wanneer hij of zij bij de rechtbank wordt verwacht. Het kind mag zelf beslissen of het gaat. Het kind mag de rechter vertellen wat hij of zij van bepaalde zaken van de scheiding vindt. Dit heet kinderverhoor of hoorrecht.

Kinderen jonger dan 12 jaar krijgen een uitnodiging als zij hierom bij de rechter hebben gevraagd.

Gelijkwaardig ouderschap, co-ouderschap, gezag of erkenning

Bij gezag en omgang worden de volgende termen soms door elkaar gebruikt, terwijl ze iets anders betekenen:

  • Co-ouderschap

Bij co-ouderschap deelt u samen met uw ex-partner de zorg en opvoeding van de kind(eren). Uw kind woont afwisselend bij u en uw ex-partner. Co-ouderschap kan alleen als u daar beiden achter staat. Co-ouderschap is niet in de wet geregeld. Het zegt ook niet niets over ouderlijk gezag of kinderalimentatie. U maakt samen afspraken over bijvoorbeeld welke dagen het kind bij wie woont en wie wat betaalt. U kunt de afspraken laten vastleggen bij de notaris of laten opnemen in een scheidingsconvenant.

  • Gelijkwaardig ouderschap

Gelijkwaardig ouderschap betekent dat ouders gelijke rechten en plichten hebben als het gaat om de opvoeding en verzorging van hun kinderen. Dit betekent niet dat het kind de helft van de tijd bij de ene en de andere helft van de tijd bij de andere ouder is.

  • Gezag

Gezag over uw kind betekent dat u de wettelijke vertegenwoordiger van het kind bent en zijn of haar geld en spullen beheert.

  • Erkenning

Bij erkenning ontstaat er een juridische band tussen de ouder en het kind. Gebeurt de erkenning buiten het huwelijk of geregistreerd partnerschap? Dan heeft u nog geen ouderlijk gezag en bent u nog geen wettelijke vertegenwoordiger van uw kind. In dat geval moet u eerst het ouderlijk gezag aanvragen.

In de brochure Gezag, omgang en informatie vindt u meer informatie over deze termen.

Recht op omgang na de scheiding

Na een scheiding hebben beide ouders recht op omgang met de kinderen. Heeft u gezamenlijk ouderlijk gezag? Dan maakt u met uw ex-partner afspraken in een zorgregeling of omgangsregeling.

Heeft 1 ouder geen gezag (meer)? Dan houdt deze ouder wel recht op omgang en recht op informatie over het kind. Beide ouders stellen in dat geval samen een omgangsregeling vast. Er zijn geen standaardafspraken. U bepaalt zelf wanneer, hoe vaak en hoelang de niet-verzorgende ouder de kinderen ziet. De afspraken komen in het ouderschapsplan.

In de brochure Gezag, omgang en informatie vindt u meer informatie over omgang na de scheiding.

Ex-partner komt afspraken niet na

Komt uw ex-partner de zorgregeling of omgangsregeling niet na? Dan kunt u proberen dit samen op te lossen of de hulp van een mediator in te schakelen.

Het uiterste middel is een kort geding voeren bij de rechter. Hiervoor heeft u een advocaat nodig. De rechter kan onder andere een boete opleggen voor iedere dag dat uw ex-partner de regeling niet nakomt.

Ontzegging omgangsrecht

Bij uitzondering kan het beter zijn voor een kind als het (tijdelijk) geen omgang heeft met de andere ouder. Bijvoorbeeld als de ouder het kind mishandelt of seksueel misbruikt. Heeft 1 ouder het ouderlijk gezag? Dan kan de rechter de ouder zonder gezag de omgang met de kinderen ontzeggen. De ouder met gezag kan hierom vragen. Als beide ouders gezag hebben, kan de rechter het contact tussen 1 ouder en het kind tijdelijk ontzeggen.